KABUL — Dengan sedikit peluang pekerjaan yang tersedia untuk wanita Afghanistan di bawah pemerintahan Taliban, Ayesha Azimi dapat kekal aktif secara profesional sebagai seorang guru pengajian agama — peranan yang kini sedang beliau perjuangkan dalam menghadapi undang-undang “maksiat dan kebajikan” yang diumumkan baru-baru ini.
Hak wanita Afghanistan telah disekat sejak Taliban menguasai Afghanistan tiga tahun lalu.
Wanita dan kanak-kanak perempuan secara beransur-ansur dilarang daripada menghadiri sekolah menengah dan universiti, menjalankan kebanyakan bentuk pekerjaan bergaji, melancong tanpa ahli keluarga lelaki, dan menghadiri ruang awam.
Satu-satunya institusi pendidikan awam yang dibenarkan untuk wanita ialah madrasah – sekolah Islam yang memberi tumpuan kepada latihan agama. Di bawah peraturan baharu yang diperkenalkan bulan lalu oleh Kementerian Penyebaran Kebajikan dan Pencegahan Maksiat yang dikendalikan Taliban, sekolah agama juga kini sukar diakses.
Ayesha yang mengajar di sebuah madrasah di Kabul berkata, dia tidak lagi boleh pergi ke sana sendiri apabila suaminya bekerja.
“Minggu lalu, ketika saya pergi ke madrasah, saya menghabiskan lebih sejam di jalan raya untuk mendapatkan teksi, tetapi pemandu tidak mahu memberi tumpangan kepada wanita kerana takut kepada Taliban. Saya terpaksa menelefon suami saya untuk datang menjemput saya dengan motosikalnya,” katanya kepada Arab News.
“Kakitangan Kementerian Penyebaran Kebajikan dan Pencegahan Maksiat di kawasan itu memberitahu pemandu teksi supaya tidak mengambil mana-mana wanita tanpa penjaga lelaki jika tidak mereka akan didenda dan dihukum.”
Seperti kebanyakan wanita Afghanistan yang lain, Ayesha percaya peraturan itu mengurangkan nilai mereka sebagai ahli masyarakat.
“Kebanyakan wanita telah mematuhi hijab yang betul, terutama dalam tempoh tiga tahun lalu, tetapi masih terdapat peningkatan sekatan ke atas wanita, mengehadkan peranan mereka dalam masyarakat,” katanya.
“Rasanya wanita tidak mempunyai nilai dan sumbangan dalam masyarakat, sedangkan secara tradisinya Islam memberikan wanita peranan dan tanggungjawab yang penting.”
Bagi Jamila Haqmal, 24 tahun, yang tinggal di ibu negara, sekatan baharu itu, selain daripada yang sudah sedia ada, menyebabkan wanita bergantung sepenuhnya kepada saudara lelaki — situasi yang mustahil bagi banyak orang sejak beberapa dekad perang telah meninggalkan Afghanistan dengan satu bilangan balu tertinggi.
“Sesetengah keluarga tidak mempunyai penjaga lelaki sama sekali,” katanya.
“Saya bimbang wanita yang tidak mempunyai penjaga lelaki dalam keluarga. Mereka perlu bergantung kepada lelaki lain untuk mendapatkan sokongan atau menghadapi pelbagai masalah dalam kehidupan seharian mereka. Sebenarnya tiada pilihan lain.”
Undang-undang baharu itu telah dibandingkan dengan peraturan kejam yang diperkenalkan Taliban ketika mereka memerintah negara itu buat kali pertama pada akhir 1990-an. Peraturan itu berlaku sehingga ia digulingkan oleh pencerobohan yang diketuai AS pada tahun 2001.
Selepas 20 tahun berperang dan kehadiran tentera asing, kerajaan Afghanistan yang disokong Barat tumbang apabila AS berundur dari negara itu dan Taliban menguasai semula pada Ogos 2021. Tidak lama selepas itu, mereka mula memperkenalkan sekatan yang menyerupai tempoh pertama mereka berkuasa.
“Sifat sistem dan dasar ideologi mereka tetap sama. Walau bagaimanapun, terdapat beberapa perbezaan dalam layanan. Walaupun undang-undang itu telah disahkan, mereka menggunakan pendekatan yang agak ringan dalam pelaksanaannya,” kata Naseer Ahmad Nawidy, seorang profesor sains politik di Universiti Salam di Kabul, kepada Arab News.
Undang-undang baharu itu mengandungi peruntukan umum dan sering samar-samar mengenai pelbagai topik, termasuk kod pakaian dan penampilan lelaki dan wanita, perjalanan dan suara wanita, media, serta ketetapan berkaitan orang bukan Islam yang tinggal sementara atau tetap di negara ini.
Ia mempunyai beberapa kekaburan undang-undang, meninggalkan ruang untuk pelbagai tafsiran.
Naseer berkata, kelemahan terbesarnya ialah hukuman kerana melanggar undang-undang diserahkan kepada budi bicara penguatkuasa.
“Sebelum ini sekatan itu berbentuk dekri. Sekarang ia (telah mengambil) bentuk undang-undang dan mempunyai badan penguatkuasaan khusus, perkara mungkin menjadi lebih sukar bagi wanita,” kata Naseer.
“Hasilnya sudah jelas, kerana bilangan keluarga yang pergi ke taman awam telah menurun dengan ketara.”
AN